ناشر: انتشارات پارسه
نویسنده: پروفسور آندرو.جی نیومن
مترجم: عیسی عبدی
شابک: 9786002531230
5٬750٬000 ریال
دوره صفوی که به لحاظ تاریخی در سال 907 ق/ 1501 م و با تصرف تبریز به دست شاه اسماعیل آغاز شد و با سقوط به دست افغان ها در سال 1135 ق/ 1722 م پایان گرفت، در نقطه عطف تاریخ میانه و تاریخ مدرن ایران جای میگیرد. اثر حاضر چارچوبی برای شناخت تاریخ ایران عصر صفویه ارائه می دهد. پادشاهی صفویه طولانیترین دوران پادشاهی ایرانی پس از اسلام است که از زمان پیروزی اسلام و فتح ایران در سال 71 ق/ 640 م سابقه نداشت.
پژوهشگرانی که مرزهای جغرافیایی کشور مدرن ایران را در شکل کنونی و عادیاش میبینند، تعیین اولیه این مرزها را از دوره صفویه میدانند و هرگونه تغییر در آنها را در طول دوره، «نفع سرزمینی» یا «زیان سرزمینی» نام گذاشتهاند. درواقع استفاده مکرر از عبارت «دولت» که برای مثال بر مرزهای ثابت و شناختهشده بینالمللی دلالت کند و دارای زبان مشترک و انحصار در قدرت مرکزی باشد هنوز مساله پیچیدهای است. نویسنده کتاب با نگاه انتقادی به سایر پژوهشهایی که درباره صفویه صورت گرفته، ضمن اشاره به تحولات سیاسی و اقتصادی، و درک ساختار قدرت و سیاست های موفقیت آمیز برخی شاهان – از جمله سیاستهای اقتصادی آنها – در دوره صفوی، به اصول زیربنایی و اقتدارگرایی این حکومت پرداخته است. وی از همان آغاز، مهدویتباوری را در تاروپود قدرت و در بستر تاریخ سیاسی و اجتماعی تحلیل میکند. آنگاه در سیر تاریخ شاهان صفوی به گفتمان استعلایی صفویه که میکوشند با آن سایر فرق و نحلهها را با خود همراه کنند، اشاره می کند و آن را رمز ماندگاری و ثبات نسبی حکومت صفویه میداند.
نیومن این روش حکومتی را در تاریخ فلات ایران دارای قدمت میداند و معتقد است داشتن روحیه همگرایی و تساهل در ساختار سیاسی دولت های ایران در ذیل گفتمان استعلایی دربار از قرن ها پیش از اسلام مشهود بوده است. برهمین اساس، شاهان صفویه با ترویج گفتمان فراگیر خود می کوشیدند با فرقههای مشابه که ایدئولوژی موعودباورانه آنها را برای ثبات و قدرت خویش خطرناک میدانستند، نوعی رابطه گفتمانی درجهت اقناع و همگرایی برقرار کنند و در صورت عدم سازش آنها را سرکوب کنند.
درباره نویسنده کتاب باید بگوییم که اندره جی. نیومن استاد مطالعات اسلامی دانشگاه ادینبورو اسکاتلند و دانشآموخته دکترای مطالعات اسلامی دانشگاه کالیفرنیاست. وی در حوزههای مختلفی از تاریخ اسلام بهویژه دوران شکلگیری تشیع و فقه امامی تا دوره صفوی صاحب اثر است و در کنار مطالعات اسلامی، در زمینه متون ادبیات فارسی و عربی فعالیت میکند. از او کتابی با نام «دوره شکلگیری تشیع دوازده امامی، گفتمان حدیثی میان قم و بغداد» هم ترجمه و منتشر شده است.
فصلهای کتاب عبارتاند از: زمینهسازی و بنیانگزاری: اسماعیل اول، سازمانیابی و تثبیت پادشاهی شاه طهماسب، دومین جنگ داخلی، چالشهای بزرگ و پاسخهای بهیادماندنی (سلطنت شاه عباس اول)، دگرگونیهای دربار و ارمغان دوره آرامش (سلطنت شاه صفی)، شاه عباس دوم، رویارویی با مخالفان: سلطنت شاه سلیمان، گشایش یا شکست: پادشاهی سلطان حسین.
شعر و سیاست، تاریخهای کلیدی، تاریخنامههای کلیدی و سیاحان، کتابنامه و نمایه، بخشهای پایانی کتاب هستند.
در بخشی از کتاب «ایران صفوی» که به «بحران معنوی در صحنه شهری» پرداخته شده، میخوانیم: «شاه عباس از گفتمانهای مخالف در قهوهخانههای پایتخت که مورد حمایت هنرمندان، شاعران، موسیقیدانان، قصهسرایان و صوفیان بود، احساس نگرانی میکرد؛ از اینرو روحانیان وابسته به دربار را برای نظارت بر فعالیت این میعادگاههای هنری میفرستاد تا ضمن نظارت بر آنها، هم اقامه نماز کنند و هم مواضع صحیح را به آنها گوشزد نمایند. نشر و توزیع انواع کتابهای دینی به زبان فارسی و مبانی مذهب شیعه دوازده امامی و مناسک آن که توسط علمای درباری از جمله شیخ بهایی، میرداماد و شاگردانشان مانند محمدتقی مجلسی نگاشته میشد، گویای تلاشها و اقداماتی است که دربار و علمای وابسته برای تاثیر در گفتمان دینی عوام، در این دوره و شاید برای تضمین راستکیشی موردنظر دربار به عمل میآورده است.»
شابک: | 9786002531230 |
دسته بندی: | عمومی |
موضوع اصلی: | تاریخ |
موضوع فرعی: | تاریخ ایران |
نوبت چاپ: | 2 |
وزن: | 731 گرم |
سال انتشار: | 1403 |
نگارش: | تألیف |
زبان: | فارسی |
قطع: | وزیری |
نوع جلد: | گالینگور |
تعداد صفحه: | 436 |
پیشنهاد ما